Hiện nay, số lượng học sinh tốt nghiệp THCS ngày càng tăng mạnh, nhưng chỉ tiêu của các trường THPT lại có hạn. Và các bạn học sinh lớp 12 lại không đăng ký nguyện vọng Đại học cũng gia tăng. Vì vậy, rất nhiều phụ huynh đã hướng con em mình theo hướng học trung cấp nghề. “Cú bẻ lái” sang hệ trung cấp ngay sau khi học sinh tốt nghiệp lớp 9 là một lựa chọn không tồi. Thay vì mất thêm 3 năm học THPT, ngay từ khi học xong lớp 9, học sinh học trung cấp, cao đẳng sẽ được tham gia vào thị trường lao động sớm hơn. Trong khi đó, cơ hội học lên cao đẳng và đại học vẫn còn nhiều” – ông Lê Quân, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, chia sẻ quan điểm của mình.
Ông Lê Quân – Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH
Nhiều phụ huynh và học sinh lo lắng trước thực tế chỉ tiêu tuyển sinh THPT thấp hơn nhiều so với số lượng học sinh sắp tốt nghiệp THCS. Thứ trưởng có chia sẻ gì về vấn đề này?
Cách nghĩ của rất nhiều phụ huynh và học sinh là tiếp tục theo học THPT sau khi tốt nghiệp THCS. Sau đó các em mới học tiếp lên trung cấp, cao đẳng hay đại học hoặc đi làm ngay sau khi tốt nghiệp THPT. Nhưng thực tế tuyển sinh nhiều năm qua cho thấy, con đường đi lên các cấp học cao không còn rộng mở. Giáo dục phổ thông còn chú trọng về dạy kiến thức mà chưa phát triển về tính thực tập của công việc. Chủ yếu, thị trường lao động và các doanh nghiệp đang quan tâm tới tay nghề, trình độ thực tế và thái độ làm việc của người lao động hơn là bằng cấp như trước đây.
Học trung cấp là một trong những con đường ngắn và phù hợp với năng lực nhiều em để có một nghề nghiệp và thu nhập ổn định. Đồng thời, nếu các em vẫn muốn học tiếp thì sẽ có cơ hội học tiếp lên cao đẳng và đại học sau này.
Thứ trưởng phân tích rõ hơn về lộ trình học tập của đa số học sinh tốt nghiệp THCS?
Sau khi học xong hệ THCS, học sinh có 2 lựa chọn cơ bản sau:
- Học THPT hoặc học bổ túc văn hóa
- Học trung cấp.
Với lựa chọn học THPT hoặc bổ túc văn hóa. Lựa chọn này rất phù hợp các em học sinh có học lực tốt, gia đình có điều kiện hỗ trợ lâu dài.
Với việc lựa chọn học trung cấp, sẽ được gia nhập thị trường lao động sớm hơn. Lựa chọn này giúp các em có việc làm và thu nhập ổn định sớm hơn bạn bè trang lứa. Và nguyện vọng có được tấm bằng đại học vẫn được thực hiện nếu vẫn muốn học tiếp.
Nhiều bậc phụ huynh và học sinh vẫn quan niệm việc học trung cấp chỉ dành cho học sinh không đỗ THPT?
Đây là suy nghĩ chưa đúng. Tại các nước phát triển như Đức, Nhật hoặc Úc, việc cho con em theo học nghề sớm được nhiều gia đình nghiêm túc nhìn nhận và ưu tiên. Đó cũng là con đường để hình thành nên nhiều kỹ sư giỏi cho đất nước.
Tại nước ta, phân luồng học sinh sau THCS là chủ trương quan trọng giúp giảm lãng phí nguồn lực xã hội và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Bộ Chính trị đã có Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 05/12/2011 trong đó nêu rõ phấn đấu đến năm 2020 có ít nhất 30% học sinh sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở đi học nghề.
Xã hội chúng ta đang lãng phí rất lớn khi có hàng trăm ngàn học sinh tốt nghiệp THPT không học tiếp. Thay vào đó, các em chấp nhận làm những công việc lao động phổ thông không qua đào tạo nghề nghiệp. Nếu các em này được định hướng tốt, theo học trung cấp ngay sau khi tốt nghiệp THCS, xã hội sẽ có thêm nhiều người lao động có tay nghề tốt đã qua đào tạo.
Ưu điểm lựa chọn học trung cấp?
Học trung cấp giúp cho các em tiết kiệm được thời gian, nhanh chóng có kiến thức, kỹ năng và phẩm chất nghề nghiệp. Nếu các em có ý chí, các em hoàn toàn có thể trở thành cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ vào thời điểm phù hợp. Bên cạnh đó, với mức học phí đại học ngày càng cao, học trung cấp rất phù hợp với các em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn bởi các em được miễn học phí và có thu nhập sớm.
Hãy lựa chọn ngành nghề gắn với sở thích của bản thân. Nhiều nghề cho phép các em có việc làm gần nhà hoặc đi làm việc tại nước ngoài với mức tiết kiệm hàng năm lên đến vài trăm triệu đồng. Các em cần chú ý học ngoại ngữ sớm để tăng cơ hội nghề nghiệp và thu nhập.
Xin cảm ơn Thứ trưởng.
